Για κείνο το παιδί που αγρυπνά μπροστά στο κατώφλι μας, δένουμε λόγια και κλωστές, κινούμε νήματα να ξεκινήσει το παραμύθι της ζωής, να δώσουμε ώθηση στην ματαιοδοξία των καιρών και των αναγκών.
Με κάποιους ανθρώπους το νήμα αυτό δεν κόβεται. Με κάποιους ανθρώπους συνδέεσαι εξακολουθητικά με ήχους, μνήμες μουσικές, μνήμες που έχουν μέσα τους ένα τρομπόνι, δυο λόγια, κομμάτια ποίησης τσακισμένα εδώ και κει μα πάντα δυνατά, ικανά να σηματοδοτήσουν εποχές.
Και ένας από αυτούς που δυνατά κινείται ποιητικά και μελωδικά όλα αυτά τα χρόνια, είναι ο Γιώργος Σταυρακάκης, που με μεγάλη χαρά τον υποδεχόμαστε στην παρέα του elpis calling…
- Τόπος καταγωγής, μνήμες από το παρελθόν.
Ιεράπετρα, στην κάτω μερά της πόλης. Δυο μέτρα από τη θάλασσα. Δυο χρόνια μετά, στο μεγάλο κάστρο, το Ηράκλειο όπου μεγάλωσα και έζησα για τριάντα έξι χρόνια. Όλες μου οι μνήμες είναι εκεί. Όποτε επιστρέφω με πλημμυρίζουν ανάμικτα συναισθήματα. Είναι και οι φίλοι μου που έχουν αλλάξει. Μεγάλωσαν κι αυτοί όπως μεγάλωσε και η πόλη. Υπάρχει κάτι ακαθόριστο που με τρομάζει εδώ.
- Αντέχουν στον χρόνο οι φιλίες;
Αντέχουν, αλλά ταυτόχρονα αλλάζουν. Πρέπει να είσαι έτοιμος γι’ αυτό. Τίποτα δεν μένει ίδιο στο σάρωμα του χρόνου.
- Η ζωή μας είναι όλο ανατροπές. Ξεχωρίζετε κάποια τυχαία μα σημαντικά γεγονότα;
Θα απαντήσω με ένα ολιγόστιχο ποίημά μου, από το «Κουφάρι του τζίτζικα». Η ποίηση είναι εδώ και ξαγρυπνάει μαζί μας.
«Κάτσαμε στο ίδιο τραπέζι
-τυχαία θαρρώ-
ο ήλιος έκαιγε
κι η θάλασσα σχεδόν ακίνητη
αφουγκραζόταν τις μακρόσυρτες σιωπές μας˙
μέχρι που βράδιασε
και νύχτωσαν οι ζωές μας
στο ίδιο τραπέζι,
τυχαία θαρρώ»
- Είστε κοντά σ’ αυτά που ονειρευτήκατε;
Είμαι δυστυχώς κοντά σ’ αυτά που φοβόμουν. Δεν ονειρεύτηκα τίποτα παραπάνω από έναν καλύτερο κόσμο. Μέσα σ’ αυτό τον κόσμο, κι εγώ στη σύντομη διαδρομή μου. Σε προσωπικό επίπεδο νομίζω τίποτα ή μάλλον ένα σπίτι δίπλα στη θάλασσα και μάλιστα στο νότο της Κρήτης, αλλά δεν πειράζει που δεν το απόκτησα. Έχουν κάποιοι φίλοι μου, μη φανταστείτε τίποτα σπουδαίο, κι έτσι καμιά φορά βρίσκομαι κι εγώ ανάμεσά τους να χάνομαι με τις ώρες κοιτάζοντας τη θάλασσα.
- Εμπειρία και χρόνος πηγαίνουν μαζί. Είναι τελικά σύμμαχοί μας;
Ο χρόνος περνάει και αφήνει πίσω του το αποτύπωμα του κατά συρροή δολοφόνου. Ίχνη που σε οδηγούν στη λύση του μυστηρίου. Αλίμονο αν δεν μπορείς να τα δεις.
- Ισορροπεί η καθημερινότητα με τις ανάγκες της προσωπικής ζωής; Υπάρχει τρόπος και διάθεση να κάνετε όσα αγαπάτε;
Πάντα βρίσκεις χρόνο να κάνεις αυτά που θέλεις, αρκεί να έχεις βάλει από νωρίς τις σωστές προτεραιότητες. Εξαρτάται πόσο ψηλά στη σκαλέτα της ζωής σου έχεις βάλει τα σημαντικά για σένα πράγματα. Αυτά που αγαπάς και αυτά που σε ισορροπούν. Πρέπει να είσαι πάντα σε εγρήγορση, να μάχεσαι γι’ αυτό, και να μην βυθίζεσαι στην καθημερινότητα ακολουθώντας στερεότυπα και συνήθειες που σε ομαδοποιούν και στο τέλος σε καταργούν. Δύσκολο πράγμα, αλλά δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να ζήσεις δίπλα σ’ αυτό που αγαπάς.
- Τι πυροδοτεί την αγάπη για όσα κάνετε; Τι οδηγεί στην έμπνευση της κάθε στιγμής;
Είναι η ανάγκη για ανάσα. Η ανάγκη για ζωή. Η δημιουργία φέρνει μαζί της τα οικοδομικά υλικά για να χτίσεις έναν αδιαπραγμάτευτο κόσμο, έναν κόσμο δικό σου στον οποίο θα ζήσεις και ενδεχομένως να ευτυχήσεις. Δεν πιστεύω στην έμπνευση. Πιστεύω στην αέναη προσπάθεια του ανθρώπου να υπερασπιστεί αυτόν τον κόσμο και την κάθε στιγμή αυτής της διαδρομής. Μιας διαδρομής που είναι γεμάτη από εικόνες, πρόσωπα, χαρές, λύπες και που γίνονται η αφετηρία για το δημιουργικό σου ταξίδι.
- Ζούμε εποχές παγκόσμιας αναστάτωσης και ανασφάλειας. Σε τι βαθμό επηρεάζουν την ζωή και τις επιλογές σας;
Δυστυχώς οι αλλαγές που γίνονται στον πλανήτη σε όλα τα επίπεδα δεν είναι στην κατεύθυνση που ονειρευτήκαμε. Πάμε απ’ το κακό στο χειρότερο. Καλούμαστε τουλάχιστον να αμυνθούμε σ’ αυτήν την λαίλαπα των αλλαγών και της σφαγής που εξελίσσεται μπροστά μας, πλάι μας, πίσω μας. Όπου κι αν στρέψεις το βλέμμα σου, καπνός και ερείπια. Υπάρχει μια απαξία για την ανθρώπινη ζωή και για τα δικαιώματα που θα έπρεπε να διέπουν αυτή τη ζωή. Δεν είμαστε οι άνθρωποι άμοιροι ευθυνών. Και σε ατομικό αλλά και σε συλλογικό επίπεδο δεν κάναμε τίποτα, ή σχεδόν τίποτα, για να φρενάρουμε αυτή την κατάσταση. Το ξέρω είναι δύσκολο, γιατί τα νήματα στον παγκόσμιο χάρτη τα κινούν εκείνοι που έχουν τεράστια συμφέροντα και δεν λογαριάζουν τις όποιες επιπτώσεις στον πλανήτη ή τις όποιες ανθρώπινες απώλειες. Όμως δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να παραμένουμε απαθείς σε αυτό που συμβαίνει γύρω μας. Η Τέχνη δυστυχώς δεν μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Μπορεί όμως και ανοίγει τον ορίζοντα και τη σκέψη των ανθρώπων. Και αυτό δεν είναι λίγο.
- Το μέλλον δεν προβλέπεται, μα πάντα υπάρχουν σχέδια. Ελπίζετε ακόμα;
Ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζει στην απραξία. Πάντα υπάρχει μια κινητικότητα που έρχεται και επιβεβαιώνει την ύπαρξή του. Σ’ αυτήν την κινητικότητα εντάσσονται και τα όποια σχέδια για την επόμενη μέρα, για το επόμενο διάστημα. Δεν γίνεται κι αλλιώς, πολλές φορές βέβαια έρχεται η ίδια η ζωή να στα ανατρέψει, αλλά δεν γίνεται να ζεις αν δεν σκέφτεσαι και το αύριο.
- Μια ευχή για τους αναγνώστες του elpis calling…
Όταν σας καλεί η ελπίδα είναι σαν να σας καλεί η ίδια η ζωή. Εύχομαι να μην αρνηθείτε ποτέ αυτή τη συνομιλία.
Ελ. Πατεράκη (“elpis calling” 29.4.19)